Pages

Friday, May 11, 2012

පට්ට ගහන ඩෙනිමේ මනරම් වු අතීතය...The History Of The Wonderful Fabric, Denim!




ඩෙනිම..
හැමදාම පට්ට ගහන ඩෙනිම ගැන මොනවා කියන්නද නේද?
හැබැයි මේ ඩෙනිම ගැන වෙනස්ම කතාවක්....


කියවලා බලමුද? වෙනදා වගේම තොරතුරු අන්තර්ජාලයෙන්ම තමා... කියවලා බලලා අදහසක් ලියලම යන්න හොදද!!

1829 පෙබරවාරි 26 දින උපත ලැබු ඔහු 1872 දී 23 හැවිරිදි වු
ජර්මන් ජාතික ලියෝබ් ස්ට්‍රස් නමින් හැදින්වුනු (පසුව නම ලිවයි ස්ට්‍රස් ලෙස වෙනස් කර ගනු ලැබුවා.) ඇමරිකාවට පැමිනි තරුණයා සිදු කලේ ඇමරිකාවේ රන් පතල් අසල ගැවෙසෙමින් දුෂ්කර ජිවීත ගෙවන පතල් කරුවන්‍ට තම රෙදි තොග අලෙවි කරනු ලැබීමයි.

නිතරම කලිසම් ඉරීමත් පතල් වැඩ වලට ඔරොත්තු නොදීමත් හින්දාම නිතර නිතර ඇදුම් ගන්න පෙළඹිලා හිටියත්, ඒ කිට්ටුව ඇදුම් මැසීමේ සාප්පුවක් දමා ගත්ත නෙවාඩා හි වැඩකල ඩේවිඩ් ජැකොබ් වැඩි වශයෙන් කලිසම සම්බන්ධ වන තැන් වලට යකඩ බොත්තම් යොදමින් කලිසමේ භාවිත කල හැකි කාලය වැඩි කර ගැනීමේ ක්‍රමයක් ලෙස කරන්නටත් අත්හදා බලන්නටත් බැලුවා.ඒක හුගක් ජනප්‍රිය වුනා..

මේ ක්‍රමය පිලිබඳ දැනුවත් වුනු ලිවයි ස්ට්‍රස්,ඩේවිඩ් ජැකොබ් හා එකතු වෙමින්,තම රෙදි වර්ගයට මේ රිවට් ඇන එකතු කරමින් කරපු නිර්මාණයට පේටන්ට් බලපත්‍රය ගත්තා.

ඒ 1873 මැයි මස 21 දින ඇමරිකානු පේටන්ට් අංක 139,121 ලෙසයි. ඩෙනිමේ උපත නැත්නම්
උපන්දිනය ලෙස සලකන්නේ මේ මැයි මස 21 දිනයයි.

ලිවයි ස්ට්‍රස් හා ඩේවිඩ් ජැකොබ්




ඩෙනිමේ ආරම්භය එලෙස සිදුවුනා...

රිවට් ඇන එකතු කරමින් නිපද වු ලිවයිස් ඩෙනිම
හා එයටම ආවේනික වු රතු ලේබලය........


එසේ නිර්මාණය කල ඕවරෝල් එකල ජීන්ස් යන නමින් හැදින්වෙන්නට වුනා. කපු නුල එකිනෙක හරහා කිහිප සැරයක්ම එහා මෙහා යැවීමෙන් මේ ඩෙනිම් රෙද්ද සාදා ඇති අතරම ඒ ප්‍රංශ වචනයක් ලෙසයි

Serge -රෙදි වර්ගයක නම හා Nimes යන ප්‍රංශ නගරයක නම එකතුව
Serge De Nimes යන ‍නම කෙටි වීමෙන් ඩෙනිම් (De-Nim) යන වචනය නිර්මාණය වී ඇත.

Nimes යන ප්‍රංශ නගරය අද.........




1930 දි එකල ජනප්‍රිය වු කව් බෝයි චිත්‍රපට සඳහා ඩෙනිම් ඇදීමත් එක්කම ඩෙනිම ගොඩාක් ජනප්‍රිය වුනා.

1940 කාලයේදී දෙවන ලෝක යුද්ධයට සහභාගී වු සෙබඵන් අතරත් ඩෙනිම වැඩිවශයෙන් ජනප්‍රිය වු අතර ඔවුන් තම රාජකාරී තොර කාලයේදී එවා ඇදීමට පුරුදු වී සිටියා.

දෙවන ලෝක යුද්ධය අවසානයත් සමඟම Lee හා Wrangler වැනි සමාගම්ද ඩෙනීම නිර්මාණය කරමින් වෙලඳ පොලට පිවිසියා.

මෑත කාලයේ ඩෙනිම් නිපදවන අය බොහෝයි... ඇහැට හුරු දැකලා පුරුදු, ඇදලා බලපු ඩෙනිමේ ලාංජනය තියෙනවද බලන්න!!



1950 ‍ වෙද්දී තරුණ පරපුර අතර මෙන්ම ටිවී වැඩසටහන් හා චිත්‍රපටි වලදීත් ඩෙනිම යොදා ගැනීමත් සමඟම එය වඩ වඩාත් ජනප්‍රිය වුනා.

1955 දි තිරගත වු Rebel without a cause නැමැති චිත්‍රපටිය එහි මුලිකත්වය ගත්තා..



එලෙසම මාර්ලන් බ්‍රැන්ඩෝ 1955 දි රග පෑ “Wild One” නැමැති චිත්‍රපටියෙන්ද ඩෙනිම් විලාසිතා තව තවත් ප්‍රසිද්ධ වුනා.

1960 වෙන විට විවිධ ආකාර වු ඩෙනිම් කලිසම් නිර්මාණය වු අතරම ආසියානු රටවල් වලද ජනප්‍රිය වුනු එය මිල අධික දෙයක් විදිහට පත්වුනා. 1990 වෙද්දී ඩෙනිමේ වෙලඳපොල පහල බැස්මකට ලක්වු අතරම එකල අංක එක ඩෙනිම් නිෂ්පාදකයා වු ලිවයි ස්ට්‍රස් සහ සමාගම තම කර්මාන්ත ශාලා 11 ක් වසා දමන්නට සිදුවී තිබුනා..

ඒත් නැවතත් 2000 වසර ආසන්න වෙද්දී ඩෙනිම ගැන කතා බහ ඇති වුනේ Chanel,Dior,Chloe වැනි විලාසිතා ලොව විශාල ආයතන ඔවුන්ගේ විලාසිතා සමග ඩෙනිම් භාවිතා කිරීමට ගැනීමත් සමඟයි..

ඒ කාන්තා විලාසිතාවන් සදහා ඩෙනිම් රෙදි වැඩි වශයෙන් යොදා ගැනීම නිසායි.

මේ තියෙන්නේ ගොඩාක් කාලෙකට ඉස්සෙල්ලා ගිය ලෙවි ඩෙනිමක් ගැන දැන්වීමක්...... බලන්න


100% කපු රෙද්දෙන් නිමවු Regid ඩෙනිම් රෙද්ද, Elastane හෝ lycra සමඟ මිශ්‍ර කලා වු Stretch ඩෙනිම් රෙද්ද, Selvage ඩෙනිම් රෙද්ද ලෙස ඩෙනිම් රෙදි වර්ග කිහිපයක් දැක්විය හැකි අතරම ඩෙනිම් යොදා ගෙන නිර්මානය කරන්නවු එයටම ආවේනික වු විවිධ නම් වලින් වු කලිසම් විලාසිතාද පවතී...


බලන්න මේ විලාසිතා ඔබ දැකලා තියෙනවද? ඇදලා තියෙනවද? අහලා තියෙනවද කියලා...


ඔබ දන්නවාද??

2001 දි ලිවයිස් සමාගම තමන්ම නිපද වු පැරනිම ඩෙනිම් කලිසම් දෙකක් ඇ.ඩො.46,000 ඊ- බේ වෙබ් අඩවිය හරහා මිලදී ගෙන තිබුනි.

1829 පෙබරවාරි 26 දින උපත ලැබු,1902 සැප්තැම්බර් 23 දී
73
හැවිරිදි වියේදී ලිවයි ස්ට්‍රස් මිය ගියත්,ඔහුගේ නිපැයුම මේ වනතුරුත් වෙනස් වෙමින් ලොව පුරා අමරණීයව පවතිනවා...
ඉදිරියටත් එහේම වේවි..


මොකද අපිත් ඉතින් හෝදන්නෙම නැතිව දවස් කීයක් ඔය කලිසමක් අදිනවද නේද?  



11 comments:

  1. පට්ට ගහන ඩෙනිමෙ ඉතිහාසය දැනගත්ත එකම කොච්චර දෙයක්ද.

    ReplyDelete
  2. සිරාවට.... මාසයක් ඇන්දෑකි කරදරයක් නැතුව... උදේට අතට අරගෙන නහයට තියල බලල ස්සෙන්ට් පොඩ්ඩක් ගහනවා.. අඳිනව.... :D අවුරුදු දෙක තුන පරන ඩෙනිම් තියෙනව තුන් හතර වතාවකට වඩා නොහොමදපු...

    පට්ට ගහන ඩෙනිමට පට්ට ඉතිහාසයක්නෙ තියෙන්නෙ... :D :D

    හැමදාම වගේ පෝස්ට් එක සුපිරි මචං...

    ReplyDelete
  3. ඩෙනිම ගැන මම අහපු කතාවක කියන්නේ ඩෙනිම් ප්‍රචාරය කරන්න නයික් සමාගම අනුග්‍රහය දැක්වුවා කියලයි. ඒ අය කිව්වලු මේ කලිසම අදින්නෙ කැෂුවල් ෂූස් එක්ක විතරයි කියලා. ඒ නිසාලු අදටත් පොලිෂ් කරන සපත්තු දාලා ඩෙනිම් ඇන්දොත් ටිකක් වෙනස් විදියට පේන්නේ...

    ReplyDelete
    Replies
    1. අනිවාර්යයෙන්ම....ඩෙනිමට කලු සපත්තු දැම්මාම පටස් ගාලා ඇහැට වෙනසක් පේනවා!!
      ස්තුතියි අදහසක් ලිව්වට...... :)

      Delete
  4. චාමිකයා. ඔන්න මගෙ ප්‍රියතම ඇඳුම ගැන ලියලා. ඇත්තම කිව්වොත් මමත් ඩෙනිම් ගැන පෝස්ට් එකක් ඩ්‍රාෆ්ට් එකේ දාලා තිබ්බෙ, දැන් ඒක පහු වෙලා දානවා. මමත් ෆෝමල් ඇඳුම් අඳින්න අනිවාර්ය නොවන ඕනෙම අවස්ථාවක අඳින්නෙ ඩෙනිම් ජීන්ස් සහ ටී ෂර්ට් විතරයි. Forever in blue jeans කියලා කියන්නෙ. හෙහ් හෙහ්..

    එක දෙයක් පෙන්නලා දෙන්න කැමතියි. Levi's උච්චාරණය කරන්නෙ ලීවයිස් කියලයි. ලෙවිස් නෙවෙයි. බුවාගෙ නම ලීවයි ස්ට්‍රෝස්.

    එහෙනම් ආයිබෝං කිව්වා.

    henryblogwalker the Dude

    ReplyDelete
    Replies
    1. ස්තුතියි යාලුවා දැනුවත් කිරීම ගැන :) ඔන්න මම ඒ නම ඔබ කියපු විදියටම හැදුවා! ඒත් එක තැනක නම් බැරිවුනා... බොහෝමත්ම ස්තුතිය අදහසටත් යමක් පෙන්වා දීම ගැනත්! ජයවේවා!

      Delete
  5. රෙද්දෙ කතානෙ ලියන්නේ...

    පට්ට ඈ.... පට්ට ගගහ ඇන්දට ඕවයි පට්ටන්තරේ දැනගත්තේ අද තමා

    ReplyDelete
  6. සිරා මචං.. හිරේ ඉන්න එවුන් ඇන්ද කතාව මම අහල තියෙනවා..

    ජය !

    ReplyDelete
  7. එල! ඩෙනිමටත් දිග ඉතිහාසයක් තියනවා නේ..

    ReplyDelete

පහුගිය ආර්ටිකල් බැලුවේ නැද්ද??